Söz konusu sağlık olunca, çölyak hastası bir misafire yemek hazırlamak beraberinde büyük bir sorumluluk getiriyor. Fakat endişelenmeyin, çölyak hastası misafire ikram edebileceğiniz yiyecekleri ve hazırlama koşullarını biz sizin için çoktan sıraladık!
Misafirleriniz için glutensiz tarifler hazırlamaya başlamadan önce, onlara başka bir evde glutensiz beslenme konusunda rahat olup olmadıklarını sorabilirsiniz. Nitekim glutensiz yiyecekler hazırlamak için yalnızca glutensiz malzemeler kullanmak yeterli olmuyor. Buyurun, çölyak hastalığına sahip kişiler için hazırlayabileceğiniz glutensiz atıştırmalıkların üzerinden geçelim!
Glutensiz Beslenen Misafir için Yemek Önerileri
Öncelikle glutensiz beslenen misafir için izlemeniz gereken yemek pişirme yönergelerinden bahsedelim. Nitekim çölyak hastası bir misafire yemek hazırlarken mutfağınızdaki her malzemeyi özgürce kullanamayacaksınız. Verywell Fit isimli sağlıklı yaşam platformunda yer alan bir makaleye göre çölyak hastası bir misafir ağırlarken aşağıdaki adımlara dikkat etmek gerekiyor.
- Temizlik: İlk adım olarak mutfakta kullanacağınız tüm gereçleri yıkamalı, bıçakları, mutfak tezgahını ve kesme tahtasını glutenden arındırmalısınız. Fakat glutenin tahtadan temizlenmediğini belirtelim. Bununla birlikte ham malzemesi tahta olan kaşıklar, spatulalar veya servis tabaklarını glutensiz tariflere bulaştırmamalısınız. Aksi takdirde glutensiz malzemeler kullansanız dahi çapraz bulaşma riski nedeniyle misafire zarar verebilirsiniz.
- Menü: Hazırlayacağınız glutensiz yemeklere misafirinizle birlikte karar vererek daha sağlıklı bir sonuç alabilirsiniz. Nitekim bazı yemekler için misafiriniz daha iyi yönlendirmelerde bulunabilir.
- Alışveriş: Glutensiz yemeklerde kullanacağınız tüm malzemeleri sıfırdan almaya özen gösterebilirsiniz. Paketlenmiş gıdaları tercih ederken üzerinde glutensiz ibaresinin bulunmasına da dikkat etmelisiniz.
- Yemek hazırlığı: Yemek hazırlığından önce mutfağınızı glutenden arındırmaya özen göstermelisiniz. Bu adımda çapraz bulaş riski oluşmaması için öncelikle glutensiz yemeklerin hazırlığını tamamlamalısınız. Hatta mümkünse tüm menüyü glutensiz olacak şekilde oluşturmalısınız. Tahta gereçleri glutensiz malzemelerden uzak tutmalı, kesme tahtası olarak cam veya mermer materyaller tercih etmelisiniz. Bıçağın sapında dahi tahta bulunmamasına özen göstermelisiniz.
- Sofra düzeni: Glutenli yiyeceklerle glutensiz yiyecekleri bir arada servis etmemeli ve mümkünse aralarına mesafe koymalısınız.
Gluteni fırın gibi fanlı pişiricilerden temizlemek de bir hayli zor. Bu nedenle glutensiz poğaça veya glutensiz ıslak kek gibi fırında pişen yiyecekleri menüye eklemeyebilirsiniz. Mikroskobik miktarda glutenin dahi çölyak hastası misafirinizi etkileyeceğini ve rahatsızlanma riski olduğunu unutmamalısınız. Ancak glutensiz beslenmek lezzetli ve kolay yemeklerden sonsuza dek vazgeçmek anlamına gelmiyor. Yalnızca yemekleri hazırlarken ve alışveriş yaparken dikkatli olmak gerekiyor. Şimdi kolay, lezzetli ve glutensiz yemek önerilerine bir bakalım!
Biber Dolması
Biber dolması doyurucu ve glutensiz bir akşam yemeği seçeneği. Nitekim biber, pirinç, kıyma, soğan ve domates gibi biber dolmasının ana malzemelerinin hiçbiri doğal olarak gluten içermiyor. Ancak pirinç gibi paketli gıdaları alırken üzerindeki glutensiz ibaresine dikkat edebilirsiniz. Biber dolmasının iç harcını hazırladıktan sonra biberleri tek tek doldurup üzerlerini biberin sapıyla veya domatesle kapatabilirsiniz. Ardından dolmalar pişene kadar ocağı orta ateşte tutabilirsiniz.
Domates Soslu Makarna
Glutensiz yemek listesinde makarna görmek sizi şaşırtmış olabilir. Ancak pek çok marka glutensiz makarna üretiyor. Bu nedenle herkesin yemeye doyamadığı domates soslu makarna tarifinize de masada yer açabilirsiniz. Glutensiz makarna yapımında en önemli adım aldığınız makarnanın gluten içermediğinden emin olmak. Bunun yanı sıra makarna hamurunu kendiniz açmayı da deneyebilirsiniz.
Köri Soslu Tavuk
Sofraya beyaz et eklemek istiyorsanız birçok tavuk tarifini kullanabilirsiniz. Tavukları fırında pişirmediğiniz sürece çölyak hastaları için güvenli yemekler hazırlayabilirsiniz. Tavuk göğsünü küçük küçük kestikten sonra tuz, karabiber ve köri gibi baharatları ekleyip tavada sotelemeniz gerekiyor. Yanında patates, pirinç pilavı veya salata ikram edebilirsiniz.
Tava Böreği
Glutensiz yemekler hazırlarken fırını kullanmanın riskli olabileceğine değinmiştik. Ancak bu glutensiz börek hazırlamak için bir engel değil. Glutensiz yufka alarak içini peynir, ıspanak, patates ya da glutensiz olduğundan emin olduğunuz bir iç dolguyla doldurabilirsiniz. Ardından yağlı bir tavada yufka böreğin her iki tarafını da iyice pişirmeniz yeterli.
Pirinç Pilavı
Her akşam yemeği sofrasının güvenilir limanı olan pirinç pilavı da glutensiz beslenen misafirleriniz için uygun bir tarif. Pirinç pilavını şehriyeli yapmak istiyorsanız glutensiz ibaresi bulunan şehriye almaya dikkat etmeniz gerekiyor. Aksi takdirde gluten hassasiyeti olan misafiriniz için riskli bir tercihte bulunmuş olabilirsiniz.
Buharda Sebzeli Somon
Hem besleyici hem de kolay bir tarif olan somon için havuç, brokoli, Brüksel lahanası veya karnabahar gibi çeşitli sebzeler tercih edebilirsiniz. Somonu ve sebzeleri buharda pişirmek için bir tencereye su doldurup kaynatmalısınız. Tencerenin üzerine süzgeç yerleştirip sebzeleri dizmeli, en üste de somonu koymalısınız. Somon ve sebzeler pişince servis edebilirsiniz. Somonu pişirmeden önce baharat çeşitleri ve zeytinyağıyla marine ederek lezzetini artırabilirsiniz.
Çölyak Hastası Misafir için 5 Çayı Önerileri
Misafiriniz akşam yemeğine değil de beş çayına geliyorsa lezzetli ve glutensiz gün tabağı hazırlayabilirsiniz. Nasıl mı? Gelin, glutensiz beş çayı tariflerine bir göz atalım!
Kısır
Gün tabaklarının olmazsa olmaz yiyeceklerinden biri kısır. Ancak glutensiz kısır hazırlamak için kısırı bulgur yerine kinoayla yapmanız gerekiyor. Kinoa tencerede haşlanırken siz de domates, salatalık ve maydanoz gibi kısıra eklemek istediğiniz malzemeleri hazırlayabilirsiniz. Kinoayı salça ve diğer malzemelerle karıştırıp servis edebilirsiniz.
Makarna Salatası
Glutensiz makarna alarak beş çaylarının en sevilen lezzetlerinden biri olan makarna salatası hazırlayabilirsiniz. Makarnayı haşladıktan sonra kornişon turşu, mısır, kapya biber, bezelye ve havuç gibi dilediğiniz malzemeleri makarnaya karıştırabilirsiniz. Yoğurt ve mayonez eklemeyi de unutmamalısınız.
Sarma
Birçok kişinin favorisi olan sarmayı da çapraz bulaşma riskine özen göstererek hazırlayıp servis edebilirsiniz. Nitekim sarma ile biber dolmasının iç dolgusunda temel malzemeler aynı. Tabii ki sarmanın içine kuş üzümü ve dolmalık fıstık ekleyerek misafirlerinize lezzet şöleni yaşatmanız mümkün.
Brownie
Glutensiz tarifler hazırlarken fırın kullanmaktan kaçınmak gerekiyor. Ancak beş çayı tabağını glutensiz brownie olmadan düşünmek mümkün değil. Bu nedenle glutensiz olduğundan emin olduğunuz hazır brownie çeşitlerini tercih edebilirsiniz. Mesela, Pronot Glutensiz Kakaolu Mini Kek ile beş çayı tabaklarını süsleyebilirsiniz.
Meyveli Pasta
Beş çayı tabaklarında genellikle tatlı lezzetler yoğunlukta oluyor. Bu nedenle tabağa bir de meyveli pasta eklemeyi düşünebilirsiniz. Glutensiz pasta tarifinin kekini kendiniz hazırlayabileceğiniz gibi glutensiz pasta keki alarak da yapabilirsiniz. Fırın kullanmak istemiyorsanız ikinci alternatiften ilerlemeniz gerekiyor. Glutensiz hazır pasta keki, krem şanti ve bol bol taze meyveyle lezzetli mi lezzetli pastanız hazır.Çölyak hastalığı veya gluten hassasiyeti olan kişiler için yemek pişirmek her zamankinden daha zor olabiliyor. Ancak dikkatli bir ön hazırlık yaparak çölyak hastası misafirlerinizi evinizde rahatlıkla ağırlayabilirsiniz. Yalnızca kurallara uymayı ve aile üyelerini bu konuda uyarmayı unutmamalısınız. Bununla birlikte gelecek başka misafir varsa onları da glutensiz beslenmeye uyum sağlamaya çağırmanız yeterli!
| Çölyak hastası misafirinizi en iyi şekilde ağırlayabilmek için Glutensiz Tarifler sayfamızı inceleyebilir ve daha pek çok farklı tarifi menünüze ekleyebilirsiniz! |
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Glutensiz beslenme hakkında detaylı bilgi almak için mutlaka bir uzmana danışmanız gerekmektedir. Evde hazırlayacağınız ya da dışarıdan satın alacağınız glutensiz ürünlerin çapraz bulaşmaya uğramadığından emin olmanız önem taşımaktadır.
MD, Prof. Deniz Güney Duman tarafından onaylanmıştır.
Kaynaklar:
- Mackenzie Filson, “57 Delicious Gluten-Free Dinner Recipes The Whole Family Will Love”, Delish, 2023. (çevrim içi)
- Sylvia Geiger, “ 9 Ideas for Accommodating Your Gluten-free Guest”, Price Chopper. (çevrim içi)
- Nancy Lapid, “11 Tips for Cooking Gluten-Free Food for Your Guests”, Verywell Fit, 2020. (çevrim içi)
- “Entertaining Gluten-Free Guests”, Beyond Celiac. (çevrim içi)