Çocuklar hayatlarının ilk yıllarında irili ufaklı sağlık sorunlarıyla karşılaşabiliyor. Çölyak hastalığı da bu hastalıklar arasında üst sıralarda yer alıyor. Peki, çocuklarda çölyak hastalığı belirtileri nelerdir? Çölyağın erken yaşta tespit edilmesi tamamen geçmesini sağlar mı? Bunlar ve daha fazlasının yanıtları için yazımıza davetlisiniz!
Gluten proteininin tetiklediği bağışıklık sistemindeki bir bozuklukla alakalı bir hastalık olan çölyak, sadece yetişkinlerde değil bebek ve çocuklarda da görülebiliyor. Çölyak hastalığı, esasen genetik bir hastalık olması sebebiyle bebeklik döneminde başlıyor. Fakat fark edilmesi sıklıkla erişkin dönemine kadar gecikebiliyor. Bu noktada ailenin bebeği veya çocuğu iyi gözlemlemesi, çölyak belirtilerinden haberdar olması ve böylece hastalığın olabildiğince erken teşhis edilmesi kritik bir husus oluyor. Sayfanın devamında çocuklarda çölyak hastalığına dair aklınıza takılması muhtemel tüm detaylar keşfinizi bekliyor!
Çölyak Hastalığı Hangi Yaşlarda Ortaya Çıkar?
Uzman onaylı makaleler yayınlanan Very Well Health isimli sitede yer alan Can You Become Gluten-Intolerant Later in Life? isimli makaleye göre, çölyak hastalığı en fazla iki ayrı yaş aralığında ortaya çıkma eğilimi gösteriyor. İlk olarak 8 ila 12 ay gibi erken çocukluk döneminde; daha sonra 40 ila 60 yaş arasında, yani orta yaşta döneminde oldukça sık çölyak tanısı konuluyor.
Aynı makaleye göre erken çocukluk dönemi, genellikle bebeklerin katı gıdalara geçiş yaptıkları dönem oluyor. Dolayısıyla bu dönemde bebeklerin öğünlerine eklenen gluten içeren bisküvi veya tahıllar, çölyak hastalığının belirtilerini ilk kez gösterebiliyor. Bu nedenle söz konusu dönemde dikkatli olunması büyük önem taşıyor.
Çocuklarda Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Gastroenteroloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Deniz Duman, çölyak hastalığının genetik sebeplere bağlı olarak geliştiğini belirtiyor. Ancak çölyak hastalarında söz edilen bu genetik yatkınlık mutlaka anne, baba veya yakın akrabalar arasında çölyak hastası bulunması gerekliliği anlamına gelmiyor. Bu yüzden çocuğunuzdaki değişimleri dikkatle gözlemlemelisiniz. Çocuğunuzda çölyak hastalığı belirtileri olduğundan şüpheleniyorsanız, vakit kaybetmeden doktorunuza danışmalısınız.
Çocuklarda Çölyak Hastalığı Nasıl Tespit Edilir?
Genetik yatkınlık çölyak hastalığı riskini artırabiliyor. Çocuğunuzda çölyak belirtileri olması durumunda doğru zamanda teşhis edilmesi büyük önem taşıyor. Hastalığın teşhisinde çölyak testi kullanılıyor. Çölyak hastalığının tespitinden sonra uzmanların uygun tedavi önerileriyle çocukların şikayetleri azalabiliyor.
Çocukta Çölyak Hastalığı Varsa Ne Yapılmalıdır?
Çocuğunuzun çölyak hastası olduğunu düşünüyorsanız herhangi bir adım atmadan önce uzman hekimle görüşerek tıbbi tanı almalısınız. Durum hekim tarafından onaylandığında yine hekim önerisiyle çeşitli yaşam tarzı değişikliklerine adım atabilirsiniz. Çocukların özellikle arkadaşlarıyla bir araya geldikleri sosyal ortamlarda kendilerini diğer çocuklardan farklı hissetmemeleri için gluten içermeyen lezzetli tarifler deneyebilirsiniz. Glutensiz bir diyetin benimsenmesi dışında çocuğun sosyal hayatını etkileyecek bir durum bulunmuyor.
Çocuğun beslenme düzeninde arkadaşlarından ayrı kalmamaları için, çocukların sevdiği yiyecekleri glutensiz malzemeler kullanarak yapabilirsiniz. Bunun için Glutensiz Tarifler sayfamıza bir göz atmanızı öneririz.
Çölyak Hastalığı Çocukken Tamamen Geçirilebilir mi?
Çocukluk döneminde çölyak hastalığı teşhisi alan aileler, genellikle “Bu hastalık bir gün tamamen geçer mi?” sorusunu soruyor. Uzman onaylı makalelere yer verilen Kids Health isimli platformda yayınlanan Celiac Disease isimli makaleye göre, çölyak hastalığı bir kez teşhis edildiğinde tamamen geçirilebilen bir hastalık değil. Çölyak hastalığı ömür boyu süren bir otoimmün hastalık olarak tanımlanıyor. Dolayısıyla vücut çocukluk çağından yetişkinliğe kadar durmaksızın glutenle savaşıyor.
Ancak iyi haber şu ki, bu durumu yönetmek ve hastalığın belirtilerini azaltmak mümkün. Bu süreçte çocuğunuza mutlaka destek olmalısınız. Çocuğunuzla glutensiz yiyecekler ve dikkat etmesi gereken kritik detaylar hakkında bilgi paylaşabilirsiniz.
Çölyak Hastası Çocuklarda Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Çocuğunuza çölyak hastalığı tanısı konulduğunda uygulanabilecek tek tedavi yöntemi glutensiz diyet. Buna göre buğday, çavdar, arpa ve bu tahıl gruplarıyla yapılan glutenli gıdaları çocuğun beslenmesinden çıkarmalısınız. Glutenin çapraz bulaşma riskine karşın tahta kaşıklar ve teflon tencereler kullanmamanız, hatta mümkünse çocuğun pişirme ve servis malzemelerini ayrı tutmanız en doğrusu. Çocukların cildine doğrudan temas eden çeşitli kremlerin ve kozmetiklerin de içeriklerini okuyabilir, “glutensiz” ibaresi yazan ürünleri tercih edebilirsiniz.
| “Gluten Var mı?” sayfamızı ziyaret ederek hangi gıdalarda gluten olup olmadığını öğrenebilir, çocuğunuza lezzetli glutensiz tarifler hazırlayabilirsiniz! |
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Eğer çocuğunuzda gluten duyarlılığı ya da çölyak hastalığı olduğunu düşünüyorsanız, mutlaka uzman hekime danışmalısınız.
Kaynaklar: