Gluten ve Uyku Bozukluğu İlişkisi

Uykusuzluk tüm bir günün tatsız geçmesi için başlı başına yeterli bir faktör. Dolayısıyla uyku bozukluğu yaşayan kişiler her konuda ince eleyip sık dokuyor. Gluten duyarlılığı olan kişilerde birçok semptom meydana getiren gluten de bu eleme faslında akıllarda şüphe uyandıran faktörler arasında. Peki, sizce gluten bu konuda masum mu yoksa uyku düzeninizi olumsuz etkiliyor olabilir mi? Hadi, cevabını öğrenelim!

Glutensiz beslenme yaşam sayfaları, günlük sohbetler, menüler ve hatta ürün içeriklerine kadar hemen her yeri etkisi altına aldı. Esasında bu durum pek şaşırtıcı sayılmaz. Ne de olsa gluten duyarlılığı toplumda epey geniş bir kitleyi ilgilendiriyor. Vücutta pek çok olumsuz etkiye neden olabilen glutenin uyku bozukluğuyla ilişkisi de bir hayli merak ediliyor. Peki, sizce gluten uyku düzeni üzerinde etki gösteriyor olabilir mi? Bu dosyamızda bu sorunun peşine takıldık ve glutenin uyku düzeniyle ilişkisi hakkında detaylı bir rehber hazırladık!

T.C. Sağlık Bakanlığı Bayburt İl Sağlık Müdürlüğü tarafından paylaşılan içeriğe göre, çölyak hastalığı toplumumuzu yaklaşık yüzde 0,03 ila 1 oranında etkiliyor. Çölyak hastalığının tanı sürecinin getirdiği zorluklar nedeniyle henüz resmi tanı almayan hastalar ya da gluten duyarlılığı olan bireyler de hesaba katılınca karşımıza oldukça büyük bir kitle çıkıyor.

Gluten Uyku Yapar mı?

Verywell Health adlı sağlık platformunda yayınlanan uzman onaylı bir makalede belirtildiğine göre, gluten ve uyku düzeni arasında oldukça karmaşık bir ilişki bulunuyor. Gluten duyarlılığı olan kişilerin standart bireylere kıyasla daha çok uyku ihtiyacı hissettiği aktarılıyor. Gluten hassasiyeti olan kişiler gluten tüketiminin ardından uyku ihtiyacı hissedebiliyor. Buna bağlı olarak da yoğun şekilde uyku ihtiyacı gelişebiliyor.

Global sağlık platformu Healthline’da yayınlanan “The Most Common Signs of Gluten Intolerance” isimli makaleye göre gluten intoleransının başlıca belirtileri arasında gluten içeren besinleri tükettikten sonra gelen yorgunluk hissi yer alıyor. Çölyak olmayan gluten duyarlılığının sık görülen belirtileri şişkinlik, mide ağrısı, ishal, kabızlık, baş ağrısı, migren, depresyon, kaygı, unutkanlık ve zihinsel yorgunluk olarak sıralanıyor.

Gluten Uyku Bozukluğu Yapar mı?

Hekim onaylı tıbbi yayın platformu Verywell Health’te yayınlanan The Connection Between Gluten and Sleep Problems isimli makalede belirtildiği üzere, konu hakkında henüz sınırlı sayıda araştırma yapılmış olsa da glutenin uyku bozukluğu gelişmesi riskini artırabileceği düşünülüyor. Gluten duyarlılığı olan ya da çölyak tanısı alan hastaların yoğun uyku haline rağmen uykuya dalmakta güçlük çekebildiği belirtiliyor. Öte yandan yine bu kişilerin yeterli uykuya rağmen kendilerini dinç hissetmeme olasılığının da daha yüksek olduğu aktarılıyor.

Gluten Doğrudan Uykuyu Etkiler mi?

Avrupa Gastroenteroloji ve Hepatoloji Dergisi’nde yayınlanan Depression and Insomnia among Individuals with Celiac Disease or on a Gluten-Free Diet in the United States: Results from a National Survey isimli makale, glutenin doğrudan uyku düzeni üzerinde etkisi olmadığını belirtiyor. Ancak farklı denek grupları üzerinde yürütülen çalışmalar neticesinde glutenin uyku süresini kısaltmasının yanı sıra yorgunluğu ve kötü uyku riskini artırdığı aktarılıyor.

Aynı makalede aktarılan detaylar doğrultusunda gluten intoleransı sebebiyle gelişen depresyon benzeri hastalıkların etkisiyle uyku düzeninin zarar görmesi riski bulunsa da, gluten ve uyku bozukluğu arasında doğrusal bir ilişki saptanmadığı bildiriliyor.

Gluten Diyeti ile Uyku Düzene Girer mi?

Verywell Health’te yayınlanan The Connection Between Gluten and Sleep Problems isimli makaleye göre, gluten diyetiyle uyku düzeninin iyileştirilebileceğini gösteren bilimsel bir kanıt henüz bulunmuyor. Bununla birlikte duyarlılığı olan kişilerde glutenli beslenmenin beyin ve diğer nörolojik dokular üzerinde olumsuz etki gösterebildiği ifade ediliyor. Bu etkilere bağlı olarak da gluten tüketmenin uyku sorunlarını tetiklediği düşünülüyor. Fakat henüz bunların doğruluğunu kanıtlayacak bir araştırma verisi bulunmuyor.

The Connection Between Gluten and Sleep Problems isimli makalede, gluten duyarlılığı olan kişilerin yanlışlıkla gluten tüketiminin ardından altı ila 12 saat sonra uykuya dalma sorunları, sık uyanma, düşük kaliteli uyku ve kabuslar gibi belirtilerle karşılaşılabileceği aktarılıyor. Üstelik uyku bozukluğu yaşanan gecelerin ertesinde de gluten duyarlılığı belirtilerinin devam ettiği paylaşılıyor.

Sağlıklı Uyku Düzeni için Glutensiz Beslenmek Önemli mi?

Depression and Insomnia among Individuals with Celiac Disease or on a Gluten-Free Diet in the United States: Results from a National Survey isimli makaleye göre, gluten ve uyku kalitesi arasında doğrudan bir ilişki bulunmuyor. Dolayısıyla uyku bozuklukları için gluten diyeti uygulanması yönünde bir uzman tavsiyesi ya da araştırma verisine de rastlanmıyor.

Glutensiz Diyet: Trend mi Yoksa Tedavi Yöntemi mi? isimli araştırmada gluten diyetinin yetersiz beslenmeyi tetikleme riski olduğu aktarılıyor. Bu bağlamda uzman hekim yönlendirmesi olmadan gluten diyeti uygulanması önerilmiyor.

*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Glutensiz beslenme ya da uyku bozukluğu ile ilgili harekete geçmeden önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

MD, Prof. Deniz Güney Duman tarafından onaylanmıştır.

Kaynaklar:

Blog