Zorunluluk veya kişisel bir tercih sebebiyle glutenden uzak duruyor olabilirsiniz. Bu noktada hangi besinlerin gluten içerip içermediğini öğrenmek ise sizin için elbette mühim olmalı. Peki, zengin besin değerleriyle öne çıkan tahinde gluten bulunuyor mu dersiniz?
Gluten, sindirimi zor bir protein olarak bazı bünyeler tarafından reddedilebiliyor. Bu proteinin bağırsaklarda emilim gösterememesi ile ortaya çıkan bazı sorunlar, kişilerde fiziksel ve psikolojik pek çok problem oluşturabiliyor. Glutenin bağırsaklarda emilememesi durumunda, gaz sancısı ve şişlik gibi rahatsızlıkların yanı sıra kaygılı olma hali ve aşırı yorgunluk gibi psikolojik durumlar da ortaya çıkabiliyor.
Bu sıkıntılarla hekime başvuran kişilerde, glutenden uzak durulması gereken çölyak hastalığı, gluten hassasiyeti veya irritabl (huzursuz) bağırsak sendromu gibi hastalıklar teşhis edilebiliyor. Bunun üzerine de daha hafif ve rahat bir beslenme düzeni oluşturmak adına, hekim yönlendirmesiyle glutensiz diyetler uygulanabiliyor. Glutensiz beslenme için ilk adım ise bu protein çeşidini içermeyen besinleri araştırmak oluyor. Bizler de bu yazımızda, gerek tek başına gerekse de yakın dostu pekmezle birlikte severek tüketilen tahinin glutensiz beslenmeye uygun olup olmadığını açıklıyoruz!
Tahin Nedir?
Tahin, susam tohumlarının kabuklarından ayrılıp ezilmesiyle elde edilen bir besin çeşidini oluşturuyor. Bazı bölgelerde “tahan” ismiyle de bilinen tahin; özellikle Akdeniz, Orta Doğu, Asya ve Afrika yemeklerinde kullanılıyor. Görünüş olarak fındık ezmesine benzeyen bu gıda, kıvam olarak ise buna kıyasla daha akışkan bir forma sahip oluyor.
Vitamin, mineral ve faydalı yağlar bakımından son derece zengin olan tahin, bu yönüyle hedef odaklı beslenme programlarına sıkça dahil ediliyor. Tahin, tek başına tüketilebilmesinin yanı sıra zengin bir içeriğe sahip olan pekmezle birlikte güçlü bir karışım halinde de tüketilebiliyor. Bunun yanı sıra humus ve babagannuş gibi mezelerin yapımında da önemli bir rol oynuyor.
Bir yemek kaşığı tahin 8 gram yağ ihtiva ediyor. Bunun 3,5 gramı çoklu doymamış yağ, 3,04 gramı tekli doymamış yağ ve 1,1 gramı doymuş yağlardan oluşuyor. Bir yemek kaşığı tahinde ayrıca 3 gram protein de bulunuyor. Böylelikle yağ asitleri bakımından zengin olan tahinin, iyi bir bitki bazlı protein olduğunu da söylemek mümkün.
Tahin Gluten İçerir mi?
Gluten hassasiyetinin (ve aynı zamanda glutene dair bilincin) son yıllarda fazlasıyla artış göstermesiyle birlikte, neredeyse her besinin gluten içerip içermediği bilgisine farklı kaynaklar üzerinden kolaylıkla erişebiliyor. Fakat bazı durumlarda, besinlerin gluten ile olan ilişkisi yine de çeşitli kafa karışıklıkları oluşabiliyor. Bunun en önemli nedeni ise besinlerin doğal halindeki yapısı ve çapraz bulaşma riski ile oluşan yeni içeriği.
Örneğin; tahin, doğal halinde iken gluten içermiyor. Evde uygun koşullarda yapılan veya özel üretim bantlarında elde edilerek “glutensiz” etiketiyle sunulan tahinler, gluten duyarlılığı bulunan kişiler tarafından güvenle tüketilebiliyor. Buna karşın tahinin -tüm glutensiz besinlerde olduğu gibi- üretim ve tüketim koşullarına bağlı olarak kontaminasyona (çapraz bulaşma) uğrama riski de bulunuyor.
Glutenli besinlerle aynı tesiste üretilen ve paketlenen tahinler, çapraz bulaşmaya uğrayarak gluten içerir hale gelebiliyor. Kimi zaman tahinin kıvam kazanması amacıyla ürüne kıvam artırıcı katkı maddeleri de eklenebiliyor. Bu nedenle gluten hassasiyeti bulunan kişilerin tahini gönül rahatlığıyla tüketilebilmesi için öncesinde ürün etiketlerini mutlaka incelemesi gerekiyor.
Editörün Notu: Gluten içermeyen ve aynı zamanda vegan bir besin olan tahin, bu özellikleri sayesinde geniş bir tüketici kitlesine hitap ediyor. Fakat tahin üretiminde kullanılan susam, dünyada gıda alerjisine yol açan en yaygın dokuzuncu besin olarak biliniyor. Bu nedenle glutensiz beslenme açısından uygun olsa da bu besinin, vücutta farklı bir reaksiyona sebep olup olmayacağını mutlaka test etmek gerekiyor.
Tahin Nasıl Yapılır?
Tahin üretimi için toplanan susamlar önce suyun içinde 10 ila 12 saat bekletiliyor. Bu süre sonunda susam kabukları dibe çökerken, susam taneleri ise suyun yüzeyine çıkıyor. Yüzeydeki susam taneleri alınarak kurutma işlemlerinden geçiriliyor. Kurutulan susamlar pürüzsüz bir hale gelinceye dek öğütülüyor. Tamamen akışkan bir kıvam elde edilinceye kadar devam edilen ezme işleminin ardından, tahin üretimi de tamamlanmış oluyor.
Tahin Besin Değerleri Nelerdir?
Tahin, zengin besin değerleri sayesinde “süper gıda” olarak nitelendirilen değerli besinler arasında yer alıyor. Yüksek lif içeriğiyle özellikle de sindirim sistemi üzerinde etkili olan tahin, protein oranıyla da en iyi bitkisel protein kaynaklarından birini oluşturuyor. Tahinin içerdiği tüm besin öğeleri ise şu şekilde:
Kaynak: Veri Bankası – Tahin – Türkomp | Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı (turkomp.gov.tr)
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Günlük beslenmenize eklemek istediğiniz besinler hakkında önce mutlaka diyetisyeninize danışmalısınız.
MD, Prof. Deniz Güney Duman tarafından onaylanmıştır