Kahvaltı sofralarının en önemli gıdalarından biri olan yumurta, zengin besin değerleri ve lezzeti ile hemen herkesçe severek tüketiliyor. Peki, yumurta gluten hassasiyeti bulunan kişiler için de uygun bir gıda olabilir mi?
Üretim faaliyetlerinin doğallıktan gittikçe uzaklaşmasıyla beraber, artık tüketilen ürünlerden alınan etkiler de beklenenden farklı olabiliyor. Örneğin; gıdaların içinde bulunan gluten oranının son yıllarda artış göstermesi ile birlikte, sindirimi halihazırda zor olan bu protein bağırsaklarda daha büyük sıkıntılar yaratabiliyor. Glutenin bağırsakta emilim göstermemesi ile ortaya çıkan çölyak hastalığı ve gluten hassasiyeti gibi rahatsızlıklar ise bu nedenle gitgide daha fazla kişide görülüyor.
Gluten duyarlılığı bulunan kişilerin, glutenden tamamen uzak bir beslenme programı benimsemesi gerekiyor. Buna bağlı olarak, kişilerin hangi besinleri tüketip tüketemeyeceği çeşitli araştırmalar ile ortaya koyuluyor. Yediden 70’e herkesin beslenmesinde yer alan gıdalardan biri olan yumurta ise gluten ile ilişkisi en çok merak edilen besinlerin başında geliyor. Peki, sizce yumurta gluten içerir mi? Cevaplar bu sayfanın devamında sizi bekliyor!
Yumurta Gluten İçerir mi?
Yumurta, farklı tarifleriyle kahvaltıların en çok aranan besinlerinden biri. Haşlama ve omlet gibi sık tüketilen çeşitlerinin yanı sıra bu besin, patates ve ıspanak gibi farklı sebzelerle de doyurucu kahvaltılar hazırlamaya imkan tanıyor. Aynı zamanda pek çok tatlı tuzlu ve tarifin malzemeler listesinde de ilk sırada yer alıyor.
Peki, yumurtada gluten var mı? Hemen cevaplayalım: Hayır, yumurta doğal halinde iken gluten içermiyor. Bununla birlikte yemeklerin hazırlama aşamasında yumurta, çapraz bulaşma açısından yüksek risk barındırıyor. Glutenli besinlerle temas eden malzemelerle yumurta pişirmek ve yumurta içeren yemeğe glutenli bir besin eklemek gibi sebeplerle bu gıda, sonradan gluten içerir bir hale gelebiliyor.
Gluten Hassasiyeti Olanlar Yumurta Yiyebilir mi?
Gluten hassasiyeti olan kişiler, gluten içermediği için yumurta yiyebiliyor. Özellikle evde hazırlanan yumurtalı tarifler, gluten temasına daha çok dikkat edilebildiği için herhangi bir sorun olmadan tüketilebiliyor. Fakat yumurta, özellikle de restoranlarda gluten içeren buğday, arpa ve çavdar gibi ürünlerle temas etmiş materyallerle hazırlanabiliyor. Çünkü glutenli besinlere temas eden malzemeler restoran ve kafelerde tekrardan kullanılabiliyor. Bu nedenle tamamen glutensiz yemekler yapılan bir restorana gidilmediyse, yumurtanın çapraz bulaşmaya uğrayarak glutenli hale gelmesi kaçınılmaz olabiliyor.
Gluten hassasiyeti bulunan kişilerin yumurtayı sorunsuzca tüketebilmesi için yemeğin tamamen glutensiz bir ortamda hazırlandığından ve kullanılan malzemelerin de tümüyle glutensiz ürünlerden seçildiğinden emin olunması gerekiyor. Aksi halde yumurtanın gluten içermemesi tek başına yeterli olmuyor.
Yumurta Besin Değerleri Nelerdir?
Yumurta, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu tüm besin maddelerini en ideal miktarda içermesi ile öne çıkıyor. Özellikle esansiyel (temel) amino asitler bakımından zengin olan bu besin, et ve süt gibi önemli protein kaynaklarından biri olarak görülüyor.
Kaynak: Veri Bankası – Yumurta, Tavuk, Tam – Türkomp | Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı (turkomp.gov.tr)
Yumurta ile Glutensiz Kahvaltı Tarifleri
Haşlanmış yumurta ve sade omlet genellikle en sık tüketilen glutensiz kahvaltı alternatifleri oluyor. Bunun dışında yumurta tüketimini oldukça keyifli hale getirecek daha farklı glutensiz kahvaltı tarifleri de bulunuyor. Çapraz bulaşma riski ortadan kaldırıldığı takdirde, yumurta ile birbirinden lezzetli glutensiz tarifler ortaya koyulabiliyor. Gelin, bunlardan birkaçına birlikte bakalım!
Yaz Sebzeli Glutensiz Omlet Tarifi
Yumurta ve yaz sebzelerinin bir araya gelerek lezzet şöleni yarattığı bu tarif için ihtiyacınız olan malzemeler; 2 yumurta, kabak, soğan, çeri domates, mısır, peynir, kişniş, avokado, çok az riviera zeytinyağı, su ve karabiber. Peki, glutensiz yaz sebzeli omlet nasıl yapılır?
- Tavaya az miktarda riviera zeytinyağı dökün ve kısık ateşte ısınmaya bırakın.
- Tava ısınınca istediğiniz miktarda doğradığınız kabak ve soğanları ekleyin.
- Kabak ve soğanlar pişince küçük bir kapta karıştırdığınız mısır tanelerini, domates ve kişnişi tavaya ilave edin.
- Bir kâsede yumurta, su ve karabiberi çırpın. Ardından bu karışımı sebzelerin olduğu tavaya dökün.
- Yumurtalar pişince omletin yarısına mısır ve peynir serpin. Boş kalan kısmı mısırlı ve peynirli kısmın üstüne katlayın.
- Biraz daha pişirdikten sonra omletinizi tavaya alın. Üstüne dilimlediğiniz avokadoları yerleştirin. Glutensiz kahvaltınız hazır!
Muzlu Glutensiz Krep Tarifi
Gluten içeren un çeşitleriyle yapılan krepler, gluten hassasiyeti bulunan kişiler tarafından tüketilemiyor. Fakat kahvaltıların vazgeçilmezi olan bu lezzeti glutensiz bir unla yapmak ve keyifle tüketmek mümkün! Bu tarif için gereken malzemeler 2 yumurta, ⅔ su bardağı glutensiz un, 1 büyük muz, 1 tatlı kaşığı Hindistan cevizi sütü, 1 çay kaşığı saf vanilya özütü, 2 çay kaşığı tuzsuz tereyağı ve akçaağaç şurubu veya bal… Peki, kahvaltı sofralarını tatlandıracak glutensiz krep nasıl yapılır?
- Muzu geniş bir kâseye alın ve çatal yardımıyla ezin. Ardından yumurta, vanilya özütü, süt ve unu ekleyin. Tüm karışımı iyice karıştırın.
- Bir parça tereyağını krep yavasında eritin ve hazırladığınız karışımın içine ekleyin. Hepsini homojen bir hale gelinceye kadar çırpın.
- Krep tavasını ocağa alın ve ısıtın. Bir parça tereyağını tavada eritin. Hazırladığınız karışımı bir kaşık ya da kepçe yardımıyla tavaya dökün ve ince bir şekilde yayın.
- 3-4 dakika pişirin ve çevirin ve kısa bir süre daha pişirin.
- Hazırladığınız krepleri bir tabağa alın. Üstüne tatlandırmak için akçaağaç şurubu veya bal ilave edin. Muzlu glutensiz krepleriniz tamam!
Glutensiz Pişi Tarifi
Pişi, kuşkusuz ki Türk mutfağının en sevilen lezzetleri arasında. Ancak bu lezzet de ne yazık ki normal tarifiyle gluten duyarlılığı bulunan kişiler için uygun olmuyor. Neyse ki pişi, glutensiz bir tarifle bu proteini tüketmemesi gereken kişilerin beslenmesinde de gönül rahatlığıyla yer alabiliyor. Glutensiz pişinin malzemeleri ise şu şekilde: 1 yumurta, 4,5 su bardağı glutensiz un, 1 paket kabartma tozu, 200 ml maden suyu, 2-3 su bardağı sıvı yağ… Şimdi gelin, glutensiz kolay pişi nasıl yapılır bir bakalım:
- Geniş bir kapta yumurta, yoğurt, maden suyu ve tuzu iyice karıştırın. Ardından glutensiz unu karışıma azar azar ilave edin. Son olarak kabartma tozunu ekleyin.
- Karışım kıvam alınca yoğurmaya başlayın. İyice yoğurduktan sonra 45 dakika mayalanmaya bırakın.
- Mayalanan hamurdan küçük parçalar koparın ve kızgın yağda kızartın. Afiyet olsun!
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Günlük beslenmenize eklemek istediğiniz besinler hakkında önce mutlaka diyetisyeninize danışmalısınız.
MD, Prof. Deniz Güney Duman tarafından onaylanmıştır